Języki Afroazjatyckie
Rodzina afroazjatycka (dawna, niestety czasem jeszcze spotykana nazwa:
chamito-semicka) obejmuje około 350-400 (!) języków używanych przez ponad 300
milionów ludzi głównie w północnej „połówce” Afryki oraz w Azji Zachodniej
(Półwysep Arabski, Palestyna, Lewant). Jej najbardziej znaną i najlepiej
zbadaną podrodzinę tworzą języki semickie (historycznie m.in:
babiloński,
asyryjski, aramejski, starohebrajski, geez; obecnie m.in.: arabski,
maltański, hebrajski, amharski).
Osobną podrodzinę stanowi język egipski we wszystkich swoich formach
historycznych (od staroegipskiego po koptyjski). Na obszarze Rogu Afryki
języki semickie jak amharski czy tigrinia sąsiadują z kolejną podrodziną
języków afroazjatyckich - językami kuszyckimi, których najważniejszymi
przedstawicielami są: oromo, somali, afar i bedża. W południowo-zachodniej
Etiopii występują z kolei języki omockie (omotyckie) z których najlepiej
znany jest chyba język słynnych w kręgach turystyczno-podróżniczych Hamerów.
Niektórzy uczeni sprzeciwiają się włączaniu omockich do rodziny
afroazjatyckiej.
Na zachód i południe od jeziora Czad (czasem w wielkiej od niego odległości)
używane są języki czadyjskie. Tu ze wskazaniem przedstawiciela nie ma
problemu – powszechnie znanym językiem czadyjskim jest hausa, którym mówi
znacznie więcej ludzi niż pozostałymi językami czadyjskimi (a jest ich około
200! - połowa wszystkich afroazjatyckich) razem wziętymi.
Obrazu rodziny afroazjatyckiej dopełniają języki berberyjskie, używane w
Afryce Północnej, od Maroka aż do oazy Siwa w zachodnim Egipcie. Przodkowie
Berberów znani byli w świecie klasycznym jako Libijczycy i stanowili
zasadniczą masę ludności rzymskiej Afryki Północnej (inaczej mówiąc
pojawili
się na tych terenach na długo przed Arabami). Językiem z rodziny berberskiej
mówili też rdzenni mieszkańcy Wysp Kanaryjskich – Guancze.
Język Guanczów wymarł, ale języki berberskie jako całość mają się wcale
nieźle, mimo polityki językowej państw Maghrebu faworyzującej język arabski
jako „ogólnonarodowy”. Do ważniejszych języków berberskich należy
zaliczyć: (wschodnioberberskie) tasiwit w oazie Siwa, nafusi w Libii,
(kabylskie)
kabylski (=taqbajlit) w Algierii, (zenati) tarifit, (berberskie
Atlasu)
tamazight i taszelhit w Maroku, wreszcie (tuareskie)
tamaszeq i tamahaq
używane przez Tuaregów na rozległych przestrzeniach Sahary. Pierwsze dwa z
wymienionych to języki małe, używane przez kilkadziesiąt tysięcy osób,
użytkowników pozostałych trzeba liczyć w milionach (a liczyć trudno, bo
wiarygodnych spisów ludności nie ma).
Z pozostałych warto wymienić używany przez kilkaset osób w Mauretanii język
zenaga, interesujący z dwóch względów: po pierwsze, jest najbardziej
„nietypowym” językiem berberskim (na ogół są one bardzo podobne do
siebie
nawzajem), po drugie, używany był w przeszłości przez konfederację plemienną
Senhadża, od której, być może pochodzi nazwa Senegal.
Mój adres kontaktowy to peterlin -at- peterlin -kropka- pl
A strona główna znajduje się w tym miejscu.
Strony proszę zwiedzać, do mnie proszę pisać.
Copyright
© 2009