Terminologia gramatyczna


Poniżej przedstawiam perską terminologię gramatyczną. Terminy uszeregowane są według działów gramatyki, a w ich obrębie uporządkowane według zasady podobne z podobnym. Staram się zamieszczać wszystkie faktycznie używane terminy, co oznacza, że w wielu przypadkach jedno i to samo pojęcie jest wyrażane przez dwa lub więcej słów. Transkrypcji nie podaję, bo zakładam że osoby zainteresowane potrafią czytać po persku.
Fonetyka - آوا شناسی  = فونتیک

Samogłoska - واکه = مصوت = صدادار
Dyftong - واکه ی مرکب
Spółgłoska - همخوان = صامت

Sylaba - هجا
Morfem - واژک

Prefiks - پیشوند
Sufiks - پسوند
Infiks - میانوند

Czasownik - (فعل (ج افعال
odmiana czasownika - صرف فعل
osoba - شخص
pierwsza osoba - اول شخص = متکلّم = گوینده
druga osoba - دوم شخص = مخاطب = شنونده
trzecia osoba - دیگر کس = سوم شخص = غایب

liczba pojedyncza - مفرد
liczba mnoga - جمع

każda z sześciu form osobowych czasownika w danym czasie - ساخت = صیغه
temat (= rdzeń) - بن
temat czasu przeszłego - بن ماضی
temat czasu teraźniejszego - بن مضارع
końcówka - شناسه

czas teraźniejszy - زمان حال
czas przeszły - زمان گذشته = ماضی
czas przyszły - زمان آینده = مستقبل

Liczebnik - عدد (ج اعداد) = صفت شمارشی

Zdanie - جمله
- zdanie imienne (opisujące coś lub kogoś) - جمله اسنادی
- zdanie czasownikowe (opisujące stan lub czynność) - جمله فعلی
- zdanie eliptyczne (z pominiętym czasownikiem) - جمله بی فعل

Podstawowe części zdania (dosł. filary) - ارکان جمله

Podmiot - نهاد (każdy);فاعل (tylko w zdaniach czasownikowych)
Dopełnienie - مفعول
Orzeczenie - فعل
Orzecznik (=predykat) - مسند
Łącznik (=copula) - فعل ربطی = فعل عام = رابطه
Orzeczenie czasownikowe - فعل تام  = فعل خاصّ

Czasownik nieprzechodni (nie wymaga dopełnienia) فعل لازم
Czasownik jednoosobowy (typu: [chosz āmadan]) فعل لازم یک شخصه
Czasownik przechodni (wymaga dopełnienia) فعل متعدّی
Czasownik labilny (w zależności od zdania może być zarówno przechodni jak i nieprzechodni) فعل دو وجهی
Czasownik z podwójnym dopełnieniem (typu [dādan]) فعل سببی


Mój adres kontaktowy to iranica -at- op -kropka- pl
A strona główna znajduje się w tym miejscu.
Strony proszę zwiedzać, do mnie proszę pisać.


Copyright © Piotr Kozłowski 2004-2005. Wszystkie prawa zastrzeżone. کلیه حقوق محفوظ است

tanhā yek chiz dāram goftani - ordakam rā dāram dust kheyli