Język maryjski - марий йылме


Na poniższej stronie przedstawiam informacje o zestawie głosek języka maryjskiego. Ponieważ pisownia maryjska jest dość konsekwentnie fonetyczna (prawie zawsze jeden znak = jeden i ten sam dźwięk) zamieszczam jednocześnie informacje o pisowni.
W każdym przypadku na pierwszym miejscu podaję symbol alfabetu cyrylickiego, następnie po ukośniku jego odpowiednik w stosowanej przeze mnie transkrypcji łacińskiej, wreszcie w nawiasie kwadratowym oznaczenie odpowiedniej głoski w systemie X-SAMPA.


Samogłoski
 

  przednie-zaokrąglone przednie-płaskie tylne-płaskie tylne-zaokrąglone
zamknięte ÿ/ü [y] и/i [i]   у/u [u]
średnie ö/ö [ø] е/e [e] ы/y [@] о/o [o]
otwarte     а/a [A]  

W zapożyczeniach z języka rosyjskiego występuje ponadto samogłoska zamknięta, centralna, płaska (X-SAMPA - [I]) czyli 'rosyjskie ы'.

Wymowa samogłosek nie powinna nastręczać trudności, należy tylko pamiętać, że w wyrazach maryjskich 'ы' (= [@]) czyta się jak pierwszą samogłoskę w angielskim 'about'.

Harmonia wokaliczna (=samogłoskowa)

Podobnie jak w innych językach uralskich, tak i w maryjskim występuje tzw. harmonia wokaliczna, czyli zjawisko polegające na "zgadzaniu się" ze sobą pod względem pozycji warg (zaokrąglone czy płaskie) i języka (przód czy tył) samogłosek w jednym wyrazie. Jeżeli akcentowana samogłoska jest zaokrąglona, wszystkie następujące po niej również będą zaokrąglone, np. кÿтÿ́ 'stado' → кÿтÿ́штö 'w stadzie'; jeżeli akcentowana samogłoska jest płaska, wszystkie następujące po niej również będą płaskie, np. ки́д 'ręka' → ки́дыште 'w ręce'; wreszcie jeżeli akcentowana samogłoska jest tylna, wszystkie następujące po niej również będą tylne np. агýр 'wir' → агýрышто 'w wirze'. Samogłoska 'ы' jest neutralna pod względem harmonii i występuje w kombinacjach z dowolnymi innymi samogłoskami.

Spółgłoski

  wargowe zębowe podniebienne tylnojęzykowe
zwarte-bezdźwięczne п/p [p] т/t [t]   к/k [k]
zwarte-dźwięczne б/b [B] д/d [d]   г/g [g]
szczelinowe-bezdźw.   с/s [s] ш/š [S] x/ch [x]
szczelinowe-dźwięczne   з/z [z] ж/ž [Z]  
zwarto-szczelinowe   ц/c [ts] ч/č [tS]  
nosowe м/m [m] н/n [n] нь/n’ [J] нг/ng [N]
boczne   л/l [l] ль/l’ [L]  
trące   р/r [r]    
półsamogłoski     j [j]  


Uwagi: 1) б/b, д/d, г/g w pozycji między samogłoskami mogą być wymawiane szczelinowo (odpowiednio [B] [D] i [R]), podobnie jak np. w hiszpańskim; 2) нг/ng w zasadzie powinno być połączone w jeden znak, ale nie znalazłem go w zestawie symboli. Wymawiane jest jak angielskie "ng" w "king". 
 


Mój adres kontaktowy to peterlin -at- jzn -kropka- pl
Inne strony maryjskie są tu, a strona główna znajduje się w tym miejscu.
Strony proszę zwiedzać, do mnie proszę pisać.


Copyright © 2006 Piotr Kozłowski. Wszystkie prawa zastrzeżone.

tanhā jek cziz dāram goftani - ordakam rā dāram dust chejli